PFAS
PFAS is een verzamelnaam en staat voor per- en polyfluoralkylstoffen. Deze groep chemische stoffen is door mensen gemaakt en komt van nature niet voor in het milieu. PFAS stoten water en vuil af en worden gebruikt in veel producten. Ze kunnen een negatief effect hebben op milieu en gezondheid. U kunt contact met PFAS bijna niet voorkomen. Deze stoffen zijn op veel plekken om ons heen aanwezig. Op deze pagina informeren wij u over de vervuiling van PFAS en mogelijke risico’s.
Chemours
Chemours (voorheen Dupont), een fabriek in Dordrecht, maakt Teflon. Bekend van koekenpannen en veel andere coatings. Bij de productie heeft het bedrijf jarenlang PFAS uitgestoten. Er zijn zorgen ontstaan over de gevolgen van de uitstoot van deze stoffen voor het milieu en de gezondheid van mensen.
Bij het productieproces is PFAS in de bodem terechtgekomen. Ook heeft de fabriek PFAS uitgestoten in de lucht en geloosd in het riool en op de rivier.
De gemeenten in de regio waar de hoogste waarden zijn aangetroffen (Dordrecht, Sliedrecht, Molenlanden en Papendrecht) zijn in 2023 een juridische procedure gestart om Chemours aansprakelijk te stellen. Andere gemeenten kunnen zich daarbij aansluiten door het sturen van een zogenaamde aansprakelijkheidstelling en stuitingsbrief.
Vanwege de actuele inzichten over schadelijkheid, de mogelijke gevolgen hiervan voor de gezondheid van inwoners en dieren en de stijgende kosten van het grondverzet, heeft de gemeente Ridderkerk besloten een aansprakelijkheidstelling en stuitingsbrief te versturen. Op die manier wordt de mogelijkheid opengehouden om het bedrijf op een later moment onderbouwd aansprakelijk te stellen voor geleden en toekomstige schade.
PFAS in kippeneieren
In heel Nederland kunnen hobbyeieren veel PFAS bevatten. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van het RIVM op 60 verschillende locaties. Daarom adviseert het RIVM om deze eieren niet meer te eten. Hobbyeieren zijn eieren die komen van kippen die als hobby worden gehouden, bijvoorbeeld in achtertuinen, moestuinen en zorg- en kinderboerderijen.
Het RIVM berekende voor 60 locaties in Nederland hoeveel PFAS mensen kunnen binnenkrijgen via hobbyeieren. Deze hoeveelheden vergeleek het RIVM met de gezondheidskundige grenswaarde van PFAS. Op 31 locaties krijgen mensen al meer PFAS binnen dan deze grenswaarde als zij minder dan één ei per week eten. Ook op veel andere locaties zijn hoge concentraties van PFAS in de eieren gevonden.
Commerciële eieren, bijvoorbeeld uit een winkel of van de markt, kunnen wel veilig gegeten worden. Deze eieren zijn altijd voorzien van een stempel en vallen onder het toezicht van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). Het advies is om geen eieren zonder stempel te eten.
Lees meer over het onderzoek en de veelgestelde vragen op de website van GGD ZHZ.
De gemeente Ridderkerk volgt de PFAS-ontwikkelingen op de voet. Verschillende instanties voeren onderzoek uit naar de PFAS. Denk aan PFAS in bodem, in drink- en zwemwater, in kippeneieren, de gevolgen van moestuinen etc. Als gemeente kijken we bij deze onderzoeken wat de gevolgen zijn voor Ridderkerkse inwoners. We staan daarbij in contact met het RIVM en de GGD Rotterdam-Rijnmond, de provincie Zuid-Holland, de DCMR Milieudienst Rijnmond en omliggende gemeenten.
Daarnaast hebben we als gemeente een bodemkwaliteitskaart voor PFAS opgesteld. De kaart is vooral bedoeld voor het verplaatsen van grond. Om deze kaart te maken zijn in de hele gemeenten grondboringen gezet. De resultaten laten zien dat er wel PFAS in de grond zit, maar dat de kwaliteit van de grond nergens in Ridderkerk een rechtstreeks gevaar oplevert voor de gezondheid. Er is dus geen noodzaak tot bodemsanering. Zoals aangegeven krijgt elke inwoner van Nederland wel indirect PFAS binnen, via eten en drinken en de producten die we gebruiken. Wanneer er aanleiding toe is, zullen we onze inwoners informeren over de mogelijke risico’s.
De gemeente Ridderkerk heeft een aansprakelijkheidstelling en stuitingsbrief verstuurd naar chemiefabriek Chemours. Daarmee wordt de mogelijkheid opengehouden om het bedrijf op een later moment onderbouwd aansprakelijk te stellen voor geleden en toekomstige schade van vrijgekomen PFAS. Lees meer in het nieuwsbericht Aansprakelijkheid Chemours.
Voor vragen over PFAS en gezondheid kunt u terecht bij het team Gezondheid en Milieu van de GGD Rotterdam-Rijnmond. Stuur uw vraag naar gmggd@rotterdam.nl of bel naar (010) 433 98 94 (op werkdagen tussen 8.30 uur en 16.30 uur bereikbaar).
Daarnaast kunt u de volgende websites bezoeken: